پرورش
کبک معرفی:
کبک پرنده ای هست با اسم علمی Alectoris chukar و نام انگلیسی Alectoris partridge که از تلاقی چندین زیرگونه به وجود آمده و از آسیای میانه و اروپای شمالی به ایالات متحده مسافرت کرده میباشد . این پرنده، زیبا و رنگارنگ میباشد و نر و ماده آن به لحاظ ظواهر هیچ تفاوتی با نیز ندارند ولی مال نر با وزن حدود 800ـ510 گرم کمی بزرگتر از ماده آن با وزن حدود 650ـ450 گرم می باشد . البته راه و روش های دیگری همچون اندازه و شکل سر، سیخک در پا و… برای تشخیص نر وماده این پرنده از یکدیگر نیز وجود دارااست .
هدف ها پرورش: 1 . تولید گوشت، کود، لبریز و… (در ادامه همین شماره در رابطه گوشت کبک بیشتر توضیح خواهیم داد) 2 . تاسیس کارگاه های تاکسیدرمی 3 . تاسیس شکارگاه های مصنوعی 4 .
ایجاد اشتغال و…
رویه اندازی واحدهای صنعتی و روش پرورش:
روش های رویکرد اندازی یک واحد پرورش کبک: 1 .
خرید تخم بارور (با وزن 25ـ16 گرم و اندازه 42×31 میلی متر و زمان جوجه کشی 25ـ23 روز می باشد) 2 .
خرید جوجه یکروزه 3 .
خرید نیمچه 4 .
خرید گله مولد
پرورش: جوجه های نو از تخم بیرون شده (یکروزه) این پرنده تقریبا 13 تا 14 گرم وزن دارند که به خواسته تولید یک گله گوشتی یا مولد، رشد می یابند . چنانچه هدف، پرورش کبک گوشتی باشد معمولا پرنده را تا 20 هفتگی نگهداشته تا به وزن زمینه نظر برسد و بعد به بازار عرضه می شود البته چنانچه هدف، رویش گله تخمگذار باشد، بایستی پس از این 20 هفته، گله را به مدت دست کم 8 هفته وارد دوره تاریکی (خاموشی یا استراحت) کرد و سپس از آن می توانایی با تغذیه جیره های منحصر زمان تولید، تخمگذاری را استارت نمود .
تغذیه: عادت غذایی کبک در طبیعت عمدتاً دانه ها، برگ ها، میوه ها و گاها حشره‌ها و ملخ می باشد البته در سیستم صنعتی از خوراک های کنسانتره ای فرموله گردیده شامل ذرت، کنجاله سویا و… به کار گیری می شود که بایستی برحسب مدل گوشتی یا مولد این پرنده، احتیاجات غذایی آنان تامین شود .
کبک حیوانی میباشد که نسبت به سایر طیور در مقابله با اشکال بیماری های میکروبی و ویروسی بسیار مقاوم می باشد . و علی رغم رویش سایر طیور که حتمی هست از داروهای متعددی به کار گیری شود، پرورش کبک به نسبت، بسیار ارگانیک خیس فیس می گیرد .
میزان مصرف خوراک یک کبک مولد در حین تولید حدود 30 گرم در روز هست و به ازای هر 7 کیلوگرم خوراکی که مصرف می کند، 1 کیلوگرم گوشت تولید می کند؛ بنابراین اگر یک کبک گوشتی در مقطع عرضه به بازار 5/0 کیلوگرم وزن داشته باشد حدودا 5/3 کیلوگرم خوراک مصرف کرده میباشد .
سیستم های نگهداری: 1 .
قفس 2 .
بستر که هرکدام از خط مش های نگهداری، مزایا و معایب خاص خویش را دارااست .
نسبت جفت گیری: این پرنده ها در طبیعت تک همسر میباشند یعنی به طور معمول هر کبک نر با یک ماده جفت گیری می کند البته در سیستم صنعتی، هر کبک نر می تواند با 3 تا 4 ماده آمیزش کند که میزان تخمگذاری و درصد جوجه آوری و سایر خصوصیات در حد مطلوبی میباشد .
تخمگذاری: در آغاز تخمگذاری فاکتورهای بسیاری تاثیرگذارند که از پاراگراف مهمترین آن‌ها می توانایی به سن و وزن اشاره کرد چرا که در صورتی‌که این دو، در آغاز دوره تخمگذاری کمتر از حد مطلوب باشند سوای شک میزان تخمگذاری، درصد باروری تخم ها و بسیاری از خصوصیات دیگر تخم را به طور منفی ذیل تاثیر قرار می دهد که سن معمول استارت تولید را 7 ماهگی به آن‌گاه بیان می کنند .
در شرایط طبیعی هر کبک بین 20ـ7 تخم در سال می گذارد، ولی در سیستم صنعتی 2 بار در سال تخمگذاری می کند که هر دوره تخمگذاری حدود 4 ماه ارتفاع می کشد و پس از آن 2 ماه زمان تاریکی (استراحت) را می گذرانند و بعد زمان تخمگذاری بعدی را آغاز می کنند . هر کبک در اولین زمان تخمگذاری حدود 30 تخم می گذارد . ولی نکته حائز اهمیت این می باشد که میزان تخمگذاری این پرنده ها در دومین و سومین سال تولید، به ترتیب بیشتر از سال های اولیه و دوم هست اما از سال چهارم به بعد، میزان تخمگذاری، رفته رفته افت می کند .
ویژگی های منحصر به شخص گوشت کبک: پروتئین های حیوانی نظیر گوشت دام و طیور به دلیل داشتن مقادیر بالای عناصر کلسیم و فسفر، ویتامین های B کمپلکس، اسیدهای آمینه ضروری متیونین و لیزین و تعادل مطلوب اسیدهای آمینه ضروری در مقایسه با منابع پروتئین گیاهی مانند سویا، ذرت و . . . قیمت بیولوژیکی بالاتری دارا‌هستند . حالا گوشت کبک نه فقط مضرات گوشت قرمز‌رنگ دام های بلندمرتبه را که روزمره از سوی متخصصین پزشکی گوشزد می شود ندارد بلکه توانسته نیازهای مردم به تنوع گوشت سفید در بازار را برآورده کند و حتی به نظر طعم ومزه هم به بسیاری از گوشت های سفید همچون مرغ، بلدرچین و . . . ارجحیت داراست .
چرا که گوشت این حیوان دارای طبیعت گرم بوده و زود هضم می باشد و خواص دارویی و درمانی فراوانی داراست که برای نمونه می بضاعت و توان به موارد زیر اشاره کرد:
