بخش قابل توجهی از تلفات در سالن های رویش و نگهداری طیور(مرغ) ، ناشی از زمینه ای بنام مرگ ناگهانی بوده که متخصص ها دنیا آنرا با اسم ( DSS ) یا این که Death Suddenly Syndrome می شناسند، مرغ بطور ناگهانی سکته کرده ، در کالبدگشایی خونریزی شدید داخلی مشاهده می شود و داخل بدن مرغ پرخون است، این بیماری فارغ از هیچ ابتدا و سابقه ای بطور ناگهانی حادثه می افتد ، پس از تحلیل های دقیق موردها فوق، هیچ دسته بیماری خاصی تشخیص داده نشده و گفته می شود که مرگ بدلایل ناشناخته ای صورت گرفته است .
متخصص ها دنیا این را موضوع ای لاینحل قلمداد کرده و در ظاهر درمانی برای آن نداشته و برای پیشگیری از این مشکل دستوراتی را صادر می نمایند که تا کنون در عمل خیلی موثر نبوده است، آنها تلفات این زمینه را جزو تلفات معمولی بحساب آورده و پیشنهاد می کنند که مرغداران باید با این ایراد بسازند و بسوزند .
این معضل همیشه دغدغه خاطر مرغداران و رشد دهندگان طیور درسراسر جهان بوده می باشد .
آیا
واقعا راهحل ای جز این نمیباشد و باید با آن ساخت؟ پاسخ اینست که خیر! به نترسی بایستی اظهار که این خلل نه تنهالاینحل نمیباشد بلکه شیوه حل هایی بظاهر بسیار بی آلایش اما در درون بسیار دقیق و ظریف ، عملی و کاربردی دارااست و در صورتیکه از تحمیل استرس های متعدد به مرغ پرهیز شده و بهداشت دیوانه این مو جود دقیق را در راز لوحه مدیر پرورش قرار دهیم و رئیس کل سالن را مدام بصورت سیستمیک ببینیم یعنی تمام مدیریت ها مهمند و هر کدام از آنان می بایست منفردا درست بوده و در سیستم نیز متناسب و بموقع و هماهنگ با بقیه مدیریت ها بترتیب به مرحله اجرا در آید در این صورت است که می توانیم این ایراد و ایراد تعالی را در خیلی از موارد فراوان بسیار ناچیز و در برخی اوقات تماما از گردونه ساخت و رویش حذف نموده و کلا به این معضل خط بطلان بکشیم .
اکنون
ما به تحلیل و توضیح بیشترو رویه های رویا رویی با آن می پردازیم و برای ملموس شدن عمده این مقاله مثالی از آدم می آوریم: پس از میل کردن هر وعده خوراک در آدم و ورود طعام به جهاز هاضمه ،عملیات هضم و جذب مقدمه می گردد ، با استارت فعالیت هضم، معده و بترتیب سایر جهاز هاضمه و . . . . . آغاز به فعالیت خواهند کرد، جهت ادامه فعالیت و تغذیه جهاز هاضمه احتیاج به انتقال خون بیشتری به سمت اعضای فعال خواهد بود، بخاطر تامین این ارتقاء حجم خون، قلب بایستی هم به تعداد ضربا ن خویش و هم به شدت آن بیفزاید، با آغاز ارتقاء عمل قلب ، سیستم تنفسی هم باید کار بیشتری را نسبت به موقعیت عادی انجام دهد و این شرایط تنها در موقعیت متانت است، حال درصورتی که شما خوراک را با استرس و یا این که باعجله میل نمایید متناسب با افزایش استرس های بهوجود آمده ارتقا ضربا ن و شدت ضربان قلب به ضربانهای ناشی از عملیات هضم بیش تر خواهد شد و در حالتی که در خوراک تناول کردن افراط نموده و مالامال خوری نمایید تعداد ضربانهای قلب و تنفس ها گشوده نیز بخش اعظم خواهد بود .در
صورتی که غذا با تمام مورد ها استرس زای گفته گردیده در بالا خورده شود شما هم ضربانهای بسیار و هم تنفس های فراوان و نفس نفس زدن یعنی تنفس سطحی و ناقص را خواهید داشت درحال حاضر در شرای پس ازصرف هر غذا با حالت ذکر شده ، بلافاصله برای خوابیدن به رختخواب بروید اثرها افزایش شدت و تعداد ضربا ن قلب و تنفس های نا مرتب را در روی بالش و در گوش خود خواهید شنید و حس بیقراری نموده ، بخواب رفتن نیز برای شما ایراد خواهد شد . لذا برای رفع این بحران همت می فرمائید تا غذای خویش را در محیطی آهسته و فارغ از استرس و بدون عجله میل نمائید و فورا پس از صرف طعام نخوابید .
نتیجتا اینکه ، بهداشت کم عقل بشر در هضم و جذب بدون نقص مواد خوراکی نقش بخش اعظم ای را ایفا می نماید و در صورتیکه به آن بی دقتی شود می تواند معضلات عدیده ای را در سوء هاضمه و ایراد در جهاز هاضمه و آنگاه بقیه اعضای تن را تولید کند و درصورتیکه شما بهداشت خل وچل را مد نظر قرار داده و از اعمال و تحمیل استرس به خودتان جلوگیری کنید ضربانهای قلب و تنفس های قابل تحمل و تغییرات فشار خون و . . . . . را در حدی مناسب و ارگانیک خواهید داشت و علاوه بر اینکه آرامش کافی دارید و مشکلی برای شما نیست، هضم و جذب غذا ، بطورکامل و سوای استرس انجام شده و موجب تن درستی روز افزون شما خواهد شد .
حال
پس از این مثال ملموس در انسان مطالب فوق را به مرغ تعمیم می دهیم و نقاط مشترک را متذکر می شویم: مرغداران و پرورش دهندگان طیور در دنیا پیشنهاد می نمایند که بایستی طیور (مرغ) را تحریک به خوراک تناول کردن کرد و معتقدند که طیور بدون تحریک غذا نخواهند خورد در حالیکه بهیچ وجه چنین نیست، غذا نخوردن طیور ناشی از انواع در سیستمهای مختلف سالن و مدیریت های آن می باشد و چنانچه امکانات و تاسیسات تالار طیور(مرغداری) بطور صحیح انتخاب و نصب گردیده و مدیریت پرورش صحیح و حساب شده و دقیقا برمبنای فیزیو لوژی تن مرغ و بهداشت روانی وی باشد ، برای خوراک تناول کردن پرنده نیاز به هیچگونه تحریکی نخواهد بود ، در صورت رعایت بدون نقص موارد فوق ، خیر تنها مرغ غذای کافی خواهد خورد بلکه برعکس بایستی تدابیری اندیشید تا از پرخوری مرغ که سوای تحریک (بدون استرس) چهره گرفته هست خودداری بعمل آید تا از عارضه ها ناشی از آن به دور بماند .
تحریک مرغ به خوراک خوردن اصلی ترین اشتباهی می باشد که یک پرورش دهند ه طیور (مرغدار) می تواند مرتکب شود و این وسیع ترین صدمه ای می باشد که مرغدار ، خود می تواند به فارمش وارد آورد ، باید موکدا اظهار که خلل و انواع حساس در همین جا ست به این عامل که مرغ پس از هر تحریک به غذاخوردن و دویدن برای طعام در گیر استرس شدید گردیده و در این حالت تعدادی استرس ناگهانی به مرغ زور خواهد شد، نخستین استرس ناشی از تحریک برای غذا ، دوم استرس حاصل از دویدن و دیگر استرس بخاطر شتاب وسرو کول نیز بالا رفتن برای ترس دست نیافتن به غذا ، که مورد ها ذکرشده استرس های پیشین از خوراک خوردن بوده و ارتقا ضربا ن قلب ناشی از هضم خوراک هم به ضربا نهای بالا بایستی بیشتر شود .
یادآور می شود که در خوراک میل کردن ، تفاوتی دربین مرغ و بشر بوده و آن اینکه مرغ با هر تحریک به غذا ، یک وعده غذایی اش بخش اعظم شده به عنوان مثال در صورتیکه شما مرغ را یازده توشه تحریک به خوراک خوردن بنمایید علیرغم سیری اش ، قریه توشه دیگر نیز غذا خواهد خوردو در این رخ معضلات ناشی از پرخوری هم که باعث ضربانهای شدید خیس قلبی خواهد شد هم به موردها فوق بیشتر می گردد .
تصور نمایید که این موجود خوشمزه با این ضربانها و تنفس های ممتد و تند و ناقص و سطحی ناشی از این کلیه استرس به چه هم اکنون و روزی خواهد بهزمینخورد و با تمام این اوصاف چه بلایی به روز این پرنده زیبا آمده وخواهد آمد ،ضربا ن های بیش از حد قلب و نفس نفس زدن ها یعنی تعدد تنفس های ناقص سبب ارتقا های ناگهانی و در برخی تایم ها زیر و بالا رفتن های شدید فشار خون شده و صدمات جبران ناپذیری را چه با اثر سوء فوری و چه با اثرگذاری سوء در آینده را به این مو جود تحمیل خواهد کرد .
حاصل این استرس ها یا بهتر بگوییم سوء رئیس ها ، بالارفتن بیش از حد فشار خون و تنفس ناقص و تغییرات شدید آنها سبب پاره شدن رگهای طیور و صدمات مهم فوری به امحاء و احشاء تن این جان دار که در سطح اولیه سبب ساز مرگ شده و آزردگی قسمتی از اعضاء و اعضا مرغ که با موردها فوق به او تحمیل گردیده، باعث تضعیف وی ومرگ این جانور در تراز دوم خواهد شدو بیماریهایی که بظاهر منشا مجهولی داشته اما بعلت سوء رئیس های پیشین بوده باعث بیماریهای مزمن و عملا لاعلاج شده و در نهایت با عث از در بین رفتن این جانور با بها در پروسه بعدی خواهد شد .
از خلل ها دیگر این که بدلیل هول زدن طیور برای خوردن دان بیشتر ، باطن شدن دان به نای مرغ نیز سبب ساز خفگی وی خواهد شد و این مدل مرگ را باید به تلفات گفته گردیده فوق بیشتر نمود ، حاصل نتایج گفته شده در بالا عده شدن مرغ هایی که سکته کرده اند و خفه شده اند در کنار دانخوری ها و یا این که آبخوری ها دلایل و گواه روشنی از عوارض این خلل تعالی می باشد .
یکی دیگر از فشار هایی که بوسیله مرغدار به این جانور پاک وارد می آید و سبب استرس شدید و همینطور پرخوری خواهد شد اینست که به محض ورود یک بشر به درون سالن طیور ، مرغها ترسیده و پس از فرار و گریز ناشی از ترس آدم از روی مرغهایی که خوابیده اند رد گردیده و آنان را از خواب ناز بیدار می کنند،حال درصورتیکه یک کارگر مرغداری در روزحداقل10 بار به داخل تالار برود درست مانند اینست که شما در درحال حاضر خواب باشید و یک نفر به بازه برای مثال 10 بار دست شما یا پای شما را بشدت لگد نموده و شما 10 بار بطور ناگهانی از خواب بپرید و صبح که از خواب بیدار می شوید چه اکنون و روزی دارید ، بد اخلاق، عصبی ، بی صبر ، بی اشتها و . . . . . . . .
حالا این استرس گرانقدر را به استرس ها و ضربان قلب و نفس نفس زدن مرغ و تنفس ناقص گفته شده در فوق نیز بیشتر می شود، اختلال بزرگی را که این مورد تولید خواهد کرد علاوه برموارد بالا با هر بار بیدار شدن مرغ علاوه بر وارد وارد شدن استرس فراوان به وی یک بار به وعده غذایی اش افزوده خواهد شد وبالنتیجه قریه بار دیگر به وعده های غذایی مرغ بیشتر شد ه ، بنابراین پرخوری از اشکالات والا این زمینه خواهد بود و عارضه ها آن مشخص و معلوم .
مرگ ناگهانی یا این که ( DSS ) که کلیاتی از آن و علل به وجود آمدنش فوقا ذکر شد در نقاطی که مرتفع بوده یعنی طول از مرحله دریا در آنان بالاست، بدلیل رقت اکسیژن در هوای این مناطق ، عمده و شدید خیس است و طیور در این مناطق بسیار کلیدی خیس و آسیب پذیر ترند و نفس نفس زدن و تنفس های ناقص و سطحی بدلیل کاهش اخذ اکسیژن توسط ریه طیور می تواند صدمات آنی و مزمن بیشتری را نسبت به مناطق قلیل طول به طیور وارد نماید ، موارد ذکر شده در فوق رابرای بخشها مرتفع بایستی بخش اعظم و بادقتی فزونتر رعایت نموده تا از صدمات عمده به طیور دوری بعمل آورد و چنانچه موارد گفته شده و منش های مقابله با آن را بدقت رعایت فرمائید ، صدمات زیاد ناچیز و این ایراد را می بضاعت و توان چه بسا در این بخش ها تقریبا از گردونه تولید حذف نمود .
نتیجه قطعی اینست که بهداشت خل وچل خیر صرفا می تواند مشکل مطرح شده در بالا را نسبتاً ریشه کن کند بلکه واضح میباشد می بایست عملکرد نمود حتی الامکان از ورود استرس های متعدد که تعداد معدودی از آن ذکر شد ، دوری بعمل آورده و مرغ در غایت آرامش و آسایش و رفاه بسر ببرد ، در این فیس ارتقاء ضربانهای قلب و تنفس های ذکر گردیده سبب ساز استرس نگردیده و برای خون رسانی عملیات هضم ارتقا کم ضربا ن قلب و تنفس طولانی تر و اندکی افزایش فشار خون برای فرآیند هضم کافی خواهد بود یا این که به دیگر حرف تغییرات بسیارکمی درفشار خون و تنفس برای طیور قابل تحمل و غیر قابل ضرر و زیان خواهد بود و عوارضات دیگر را نیز در پی نخواهد داشت .
نتیجه غایی اینکه توجه در بهداشت خل وچل طیور علاوه براینکه مشکل ها آنی را ایجاد نکرده بلکه از صدماتی که ممکن بوده بدلیل ارتقا فشار خون و طپش های نا منظم قلب به اعضایی نظیر همگی و . . . .وارد آید خودداری بعمل آمده و عوارض و آرم های این موارد را که در یکسری روز آن گاه از بروز استرسها می توانسته خلل سازو مجهول باشد از مدیریت پرورش حذف خواهد نمود .
درحال حاضر
راه و روش حل چه میباشد و شایسته ترین رویه و طرز فعالیت جهت کاهش تلفات کدامست: 1- باید مطلقا از دان خوری ها و آبخوری های اتومات استفاده شود تا انسان برای مالامال کردن دانخوری ها به داخل تالار رفت وآمد ننماید و حتما کارها بطور خودکار انجام گردیده و دخالت و رفت و آمد های انسان به حداقل ممکن کاهش یابد .
2- تعداد دانخوری ها و آبخوری ها می بایست کافی بوده و مقداری هم بخش اعظم در حیث گرفته شود (حتی از استاندارد کارخانه سازنده) تا مرغ ها هیچگاه در صف آب و دان قرار نگیرند و مبتلا استرس نشوند .
3- از رفت و آمد های بیهوده بداخل تالار مرغداری بهر استدلال دوری بعمل آمده و باید تدابیری اندیشید تا از طریق کنترل از خط مش به دور تالار مرغداری را رصدکرد فی المثل تالار مرغداری را به دور فی مابین های مدار بسته مجهز نمود .
4- از اتوماسیون فول باید اجتناب نمود و اعمال وضعیت و امکانات به مرغ باید برمبنای معاینات انسانی و با توجه فوق العاده زیادانجام شود .
5- بنا به مراتب فوق به هیچ وجه طیور را نباید تحریک به غذا تناول کردن نمود ، این تحریک پذیری می تواند صدای ناشی از دانخوری ها بوده و یا این که سوت زدن مرغدار و یا این که ضربه زدن به وسیله ای یا این که . . . . . هر چیز دیگر ی باشد .
6-
دان خوری ها می بایست مدام مملو از دان بوده و در صورتیکه از دانخوری های زنجیری استعمال می شود همیشه مالامال نگهداشه شود و تدابیری اتخاذ گردد که دانخوری ها در برهه زمانی روشن شدن به ملایمت واضح گردیده و تولید سروصداننمایند در صورتیکه از دانخوری های بشقابی به کار گیری می شود دانخوری ها مالامال نگهداشته شده و همیشه در درحال حاضر کار و بی صدا باشند و بشقابهای دانخوری به هیچ تیتر خالی نمانند چون دانخوری بشقابی در حالت خالی بودن برای آغاز دوباره فراوان مالامال سرو صدا خواهد بود ، دان در هر دو سیستم دانخوری باید به مرورو در مقطع طولانی خورده شود و همیشه از مالامال شدن جهاز هاضمه مرغ خودداری بعمل آید .
7- دان و آب مدام باید به وفور در دستر س طیور باشد و هرگز نباید طیور کمبودی را در این موضوع حس نمایند ولی بعضی از مرغداران معتقدند که اگرهمیشه دان در دسترس طیور باشد آنها دان نخواهند خورد یا این که به اصطلاح دان زده می شوند ، همان گونه که گفته شد در صورتیکه حالت تالار و تاسیسات و تجهیزات و مدیریت تالار در حد مطلوب باشند بهیچ وجه این رخداد نیفتاده و برعکس باید تدابیری اندیشید تا از پرخوری مرغها پرهیز بعمل آید .
مقاله مهمی که بایستی یادآور شد اینست که طعام تناول کردن مرغ با استرس ها علاوه بر مواردگفته شده در فوق منجر می شود قسمتی از دان بدلیل هضم و جذب ناقص هدر رفته وبدون جذب به کود تبدیل شود لذا منجر بالارفتن ضریب تبدیل شده و قیمت گوشت مرغ را بالا برده و موجب ضرر مرغدار خواهد بود .
8- چون درمانهای طیور رانمی توانایی بصورت انفرادی برای هر مرغ بطور غیر وابسته اجراکرد ، رویارویی با استرس ها و رعایت ظریف موردها ذکر شده می تواند در راندمانهای مختلف رئیس های مرغداری زیاد اثر گذار بوده ودر چهره رعایت بهداشت خل وچل طیور می توانایی از بروز مشکلات قلبی و صدمات احتمالی به سایر اعضا و اعضاوجوارح مرغ خودداری بعمل آید .
ممکن میباشد برخی از مرغ ها بدلایل مادر زادی دارای نارسایی های در قلب یا این که . . . . . باشند ، لذا بعضی از مرغها مهم تر و صدمه پذیر ترند و در شرای به مورد ها بالا توجه بیشتری شود می بایست مدیریت پیشگیری ها بصورت جمعی انجام گردیده و با ساخت فضایی سالم و آهسته برای مرغ می توانایی از مرغهایی که آسیب پذیر ترند بیشتر حمایت کرد تا این جانور ارزشمند را بیهوده به چاه تلفات نفرستیم .
در ابتکار ها و اختراعات همیشه نباید به طبع نخستین چهره قضیه را تیتر کرد وبعد به دنبال جواب گشت ، در خیلی از مورد ها پاسخ حل مشکل ها در دسترس هست و تنها تیتر کردن صورت موضوع ها می تواند ابداع جدیدی را ساخت نموده و به معضلات پایان دهد .
استرس های دیگر نیز که دوچندان دارای اهمیت میباشد سبب ساز مشکلها عدیده ای در طیور خواهند شد که در این زمان صحبت مشاجره آن نمیباشد و موردها دیگر را به فرصتی دیگر موکول می کنیم .